Cây sừng trâu

Khi nào nên dùng thảo dược cây sừng trâu và sử dụng bao lâu ?

Cây sừng trâu chủ yếu được sử dụng trong công nghiệp chế biến dược phẩm. Cây có hoa giống như chiếc sừng trâu rất đẹp và độc tính rất mạnh. Trong bài viết này, cùng nhà thuốc Apharma tìm hiểu kỹ hơn về thảo dược cây sừng trâu này nhé.

Giới thiệu về cây sừng trâu

Tên tiếng Việt: Cây sừng trâu, cây sừng dê. Ngoài ra, cây còn có tên gọi khác là cây sừng bò, dây vòi voi, dương giác ảo, Cooc bẻ (theo dân tộc Tày), dương giác hữu, hoa độc mao ư hoa tử.

Nhiều người vẫn thường nhầm cây sừng trâu và cây sừng hươu. Thực ra, đây là 2 cây hoàn toàn khác nhau.

Tên khoa học ( tên tiếng Anh ) : Strophanthus divaricatus ( Lour. ) Hook. et Arn. Cây thuộc họ Apocynaceae – họ Trúc đào

Bộ phận dùng làm thuốc: Hạt và nhựa cây sừng trâu đều có tác dụng sử dụng.

Mô tả chi tiết về cây sừng trâu

Để nhận ra cây sừng trâu với những loại cây khác, bạn hoàn toàn có thể tìm hiểu thêm những đặc thù sau đây :

Đặc điểm nhận biết

Đặc điểm nhận biết các bộ phần của cây sừng trâu:

• Cây sừng trâu là cây bụi nhỏ, chiều cao khoảng 3-4.5m. Trong thân và lá của cây có dịch nhũ màu trắng sữa. Cành cây khi còn non sẽ có màu nâu lục nhạt, nhỏ, vuông. Đến khi già sẽ chuyển sang màu đen nhạt, xuất hiện khía dọc và nhiều đốm bì khổng trắng.
• Lá cây sừng trâu dài khoảng 5-9cm, rộn 2.5-5cm, mọc đối nhau. Lá to ở trên, nhỏ ở dưới, có hình hơi giống cái thìa. Gân lá nổi rõ cả 2 mặt,  mặt có khoảng 6-8 đôi gân. Cuống lá nhỏ, có lòng máng mặt trên, dài khoảng 3-8mm.
• Hoa cây sừng trâu mọc thành chùm ở đầu cành, 1-3 hoa/chùm. Cuống hoa dài khoảng 1-1.5cm, có đôi lá mọc đối ở gần đài hoa. Tràng hoa có hình phễu, 5 cánh màu vàng xẻ, phía trên cánh tràng có hình sợi, bầu trung, chia làm 2 ngăn.
• Quả cây sừng trâu khô có vỏ cứng dày, đầu đại nhỏ, tù, đại dài 10-15cm, 2 đại dính vào nhau. Quả chín khi mở ra có chùm lông mịn dài và nhiều hạt có cuống.

Khu vực sinh trưởng của cây sừng trâu

Tại Trung Quốc, cây sừng trâu được tìm thấy ở các tỉnh phía nam như Quảng Đông, Phúc Kiến, Quảng Tây, đảo Hải Nam. Ở Việt Nam cây sừng trâu xuất hiện khác phổ biến, đặc biệt là các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Ninh Bình,…

Do chứa chất độc nên ban đầu cây sừng trâu chưa được sử dụng làm thuốc. Sau những năm 1960, Trường ĐH tổng hợp mới nghiên cứu và phát hiện cây sừng trâu có thể được bào chế thành thuốc chữa bệnh tim. Kể từ đó, cây được đưa vào sử dụng trong lâm sàng.

Bộ phận dùng làm dược liệu tốt nhất

Bộ phận được sử dụng: hạt cây sừng trâu, hay còn gọi là Dương giác ảo. Ngoài ra, lá, cành và chất dịch của cây sừng trâu cũng được sử dụng.

Phương pháp thu hái, sơ chế và bảo quản

Đối với dây lá của cây sừng trâu, người ta có thể thu hái quanh năm, dùng tươi trực tiếp hoặc phơi khô dùng lâu dài.

Còn đối với quả cây sừng trâu, khi thu hái vào thời điểm cuối năm, người ta thường tách quả, bỏ phần chùm lông và lấy hạt. Sau đó phơi hoặc sấy khô để dùng dần.

Thời hạn sử dụng kể từ khi sơ chế cây sừng trâu

Nếu sử dụng tươi dùng thảo dược ngay sau khi thu hái. Thảo dược sấy khô có thể sử dụng được lâu hơn. Nhưng nếu thảo dược có dấu hiệu bị mốc, sâu mọt, đổi màu thì không nên sử dụng tiếp.

Cách phân biệt thành phẩm tốt

Nếu sử dụng cây sừng trâu tươi thì nên chọn những cây xanh tốt, không chứa hóa chất độc hại và không có sâu bọ hay bị héo úa. Còn nếu sử dụng cây sừng trâu khô thì cần sử dụng thảo dược đã được sấy khô hoàn toàn, không bị mốc, bẩn.

Mùa thu hoạch của cây sừng trâu

Hoa cây sừng trâu thường ra vào khoảng tháng 6-7, sau 2-3 tháng ra quả. Quả cây sừng trâu thường được thu hoạch vào tháng 11-12.

Thành phần dược liệu của cây sừng trâu

Từ những năm 1940, người Trung Quốc đã nghiên cứu và phát hiện ra, trong hạt cây sừng trâu có 37% là chất dầu, 1.8% chất saponozit không có tinh thể. Chất này sau khi thủy phân thu được 3 loại saponin có tinh thể, đó là: strophantin A (C25H36C4), bị nóng chảy ở 205 độ, strophantin B (C39H6404), bị nóng chảy ở 289 độ, strophantin C (C18R2604), bị nóng chảy ở 305 độ.

Đến năm 1953, 2 tác giả khác là Reichstein và Schindler đã phát hiện ra, khi chiết hạt của cây sừng trâu xuất hiện 2 chất glucozit khác.

Phương pháp bào chế và sử dụng cây sừng trâu

Vì có chứa độc nhẹ nên cây sừng trâu ít được sử dụng trong dân gian mà chủ yếu được các công ty sản xuất thuốc sử dụng để bào chế dược phẩm.

Vị thuốc của cây sừng trâu

Hạt, cành và lá cây sừng trâu đều có tính hàn, vị đắng và có độc (riêng hạt là rất độc). Hạt cây sừng trâu có tác dụng tiêu thũng, cường tâm, thông kinh lạc, chỉ dương, sát trùng khử phong thấp. Lá cây sừng trâu có tác dụng sát trùng, tiêu thũng, chỉ dương.

Công dụng, lợi ích cho sức khỏe con người của thảo dược cây sừng trâu

Hạt cây sừng trâu được dùng để điều chế strophanthin trong thuốc điều trị bệnh tim. Nhựa cây sừng trâu ngoài sử dụng làm thuốc bắn thì còn được dùng làm thuốc hạ nhiệt (theo y học dân gian).

Hợp chất D-strophantin trong hạt cây sừng trâu có tác dụng trợ tim, điều chỉnh làm chậm nhịp tim, giảm các dấu hiệu xung huyết nội tạng, tăng bài tiết. Nó có thể tiêm tĩnh mạch, dùng nhanh trong cấp cứu.

Kiêng kỵ và bí quyết sử dụng cây sừng trâu hiệu quả

Cây sừng trâu có độc, đặc biệt là nhựa cây, thường được sử dụng để làm thuốc bắn. Nếu không biết cách sử dụng thì dễ gặp phải tác hại của cây sừng trâu. Khi bị ngộ độc cây sừng trâu thường có các triệu chứng: người vật vã bồn chồn, hoa mắt chóng mặt, nhức đầu, nôn nhiều gây mất nước, loạn nhịp tim, ù tai, mờ mắt,…

Nếu không được điều trị kịp thời trong vòng 48 tiếng hoàn toàn có thể sẽ dẫn đến tử trận .

Khi bị ngộ độc cây sừng trâu, cần gây nôn cho người bệnh nôn ra hết, uống thuốc tẩy, rửa dạ dày. Sau đó cho người bệnh nằm nghỉ ở nơi yên tĩnh, thoáng mát, tiêm thuốc trợ tim và truyền dịch.

Các bài thuốc dân gian quý từ thảo dược cây sừng trâu

Người ta sử dụng cây dược liệu sừng trâu để điều trị các bệnh như đau phong thấp, mụn nhọt, tổn thương đòn ngã, gãy xương, rắn độc cắn, di chứng bại liệt ở trẻ em. Cách dùng cây sừng trâu chữa bệnh như sau:

• Điều trị ghẻ lở hoặc tổn thương đòn ngã: dùng lá cây sừng trâu nấu nước để rửa hoặc giã nát đắp vào.
• Cành cây sừng trâu tươi có thể dùng làm thuốc diệt giòi và côn trùng.

Ngoài ra, hạt cây sừng trâu chứa D-strophanthin để chữa suy tim cấp và mạn tính. Hợp chất trên chính là hỗn hợp glycosid dùng để chữa bệnh suy tim khi các thuốc loại Digitalis không điều trị được. Cách sử dụng: tiêm trực tiếp hoặc pha loãng với glucose rồi tiêm chậm vào tĩnh mạch. 1-2 ống tiêm/ngày, 0.25mg D-strophanthin/ống 2ml.

Nhựa cây sừng trâu chữa mụn hắc lào ngoan cố. Khi sử dụng nên cẩn thận vì nhựa cây có thể gây tử vong nếu ăn phải hoặc gây mù nếu vào mắt.

=>>> Xem thêm:

Cách phát huy tác dụng chữa bệnh của thảo dược sừng trâu

Khi sử dụng thảo dược cây sừng trâu hay bất cứ thảo dược nào, bạn cũng nên duy trì 1 lối sống lành mạnh.

Chế độ ăn uống đầy đủ, hợp lý và cân đối

Hãy ăn nhiều hoa quả, rau xanh, những thực phẩm chứa nhiều vitamin và khoáng chất. Nên ăn chín, uống sôi, uống đủ nước hàng ngày. Giữ vệ sinh cá thể và môi trường tự nhiên sống xung quanh .

Duy trì tinh thần thoải mái

Nên hạn chế tối đa stress, căng thẳng mệt mỏi, căng thẳng mệt mỏi. Ngủ đủ giấc, nâng cao chất lượng giấc ngủ. Tránh những chất kích thích, rượu bia .

Tăng cường vận động

Vận động liên tục không chỉ giúp khung hình khỏe mạnh mà còn giúp niềm tin tự do. Apharma khuyến nghị bạn nên triển khai 1 số hoạt động nhẹ nhàng để nâng cao sức khỏe thể chất hàng ngày như : lượn lờ bơi lội, đi bộ, yoga, …

Khi nào nên dùng thảo dược cây sừng trâu và sử dụng bao lâu?

Cây sừng trâu ít được sử dụng trong dân gian. Vì nó chứa độc nên không được tùy tiện sử dụng. Khi có nhu cầu sử dụng, cần tìm đến thầy thuốc uy tín để được thăm khám và kê đơn phù hợp.

Ngày nay, khi tác dụng chữa bệnh của cây sừng trâu được nhiều người biết đến thì nhu cầu tìm thuốc trong thị trường cũng tăng lên. Nhiều người lợi dụng hiện trạng đó mà lưu hành những loại thức vật khác có đặc điểm giống cây sừng trâu để lừa người tiêu dùng. Khi sử dụng những sản phẩm này không những không có tác dụng chữa bệnh mà còn có thể gây ra nhiều tác hại nguy hiểm.

Bạn cần tìm đến các địa chỉ uy tín, có giấy tờ rõ ràng đảm bảo chất lượng để mua cây sừng trâu. Ngoài các phòng khám, nhà thuốc đông dược, bạn cũng có thể tìm mua cây sừng trâu trên các trang thương mại điện tử uy tín để mua thuốc online. Ngoài ra, bạn cũng nên lựa chọn những dược liệu còn mới, không bị nấm, mốc để đảm bảo tác dụng chữa bệnh.

Trên đây là toàn bộ thông tin về cây sừng trâu, một loại thảo dược có nhiều tác dụng tuyệt vời. Nhà thuốc Apharma hy vọng bạn đã có thêm được nhiều thông tin bổ ích và biết cách sử dụng thảo dược hiệu quả. Liên hệ ngay Apharma để được tư vấn cụ thể hơn. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết.

Source: https://getall.vn
Category: Thông Tin Đồ Gia Dụng